نگاه به مرگ، چیستی وچگونگی مواجهه با آن در اشعار حزین لاهیجی
محورهای موضوعی : کلام اسلامیزهره عرب 1 , ابوالقاسم امیراحمدی 2 * , علی عشقی سردهی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار
کلید واژه: حزین لاهیجی, شعر, دیوان اشعار, مرگ, نوستالژی,
چکیده مقاله :
انديشيدن درباره‌ي مرگ، موضوعي است كه عمر آن به اندازه‌ي تاريخ زندگي بشر است؛ تقريباً هيچ انساني را نمي‌توان يافت كه در طول زندگي، ساعت‌ها به مرگ نينديشيده باشد و شايد بتوان گفت كمتر كسي به اندازه‌ي شاعران و فيلسوفان، مجال آن را داشته باشند كه ديدگاه و احساس خود را در پيوند با مرگ بيان كنند و گفته‌هايشان را در لابه‌لاي تاريخ به يادگار بگذارند. شاعر، امّا در اين ميان، به دليل نگاه هنري، جايگاه ويژه‌اي دارد؛ به همين دليل در اين مقاله، انديشه و احساس حزین لاهیجی درباره ي مرگ ارزيابي شد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی بر آن است تا با تفحّص و کنکاش در زندگی و اشعار حزین لاهیجی، پیری و مرگ اندیشی را که یکی از مؤلفه های نوستالژی است، مورد نقد و تحلیل قرار دهد..شعر حزین لاهیجی از دیدگاه نوستالژی تابلویی را می‌ماند که در آن سیمای مردی خسته، همدم تنهایی و غربت، با انبوهی از تجربه ی آوارگی و دربدری ناشی از جنگ‌های داخلی و... به تصویر کشیده شده است.
Thinking about death is a subject whose life span is as long as the history of human life; Almost no human being can be found who has not thought about death for hours in his or her life, and perhaps it can be said that few people, like poets and philosophers, have the opportunity to express their views and feelings about death and their words Make history memorable. The poet, however, has a special place in this due to his artistic point of view; For this reason, in this article, Lahiji's sad thoughts and feelings about death were evaluated. In this article, using a descriptive-analytical method, he intends to critique and analyze nostalgia in his poems by examining and exploring Lahiji's sad life. Tired, the companion of loneliness and homelessness, is portrayed with a wealth of experiences of displacement and suffering caused by civil wars and so on.
آریانپور، امیرحسین. (1357). فرویدیسم: با اشاراتی به ادبیّات و عرفان. تهران: انتشارات امیرکبیر.
آرین پور، یحیی. (1376). از نیما تا روزگار ما. تهران: انتشارات زوّار.
حزین لاهیجی، محمّدعلی. (1384). دیوان حزین لاهیجی. تصحیح ذبیح الله صاحبکار. تهران: نشرسایه.
حزین لاهیجی، محمّدعلی. (1387). دیوان حزین لاهیجی. تصحیح بیژن ترقّی.تهران: سنایی
دوانی، علی. (1375). تاریخ و سفرنامه حزین. مرکز اسناد انقلاب اسلامی
شاملو، سعید. (1375). آسیب شناسی روانی. انتشارات رشد.
شریفیان، مهدی. (1376). «بررسی فرایند نوستالژی در اشعار نادر نادرپور».، مجلّه دانشگاه تربیت معلّم آذربایجان. شماره6.
شریفیان، مهدی. (1386). «بررسی فرایند غم غربت در اشعار سهراب سپهری». مجلّه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان. شماره هشتم.
شریفیان، مهدی. (1387). «بررسی فرایند نوستالژی در اشعار فریدون مشیری». مجلّه دانشکده ادبیّات الزّهرا. شماره 68-69.
شریفیان، مهدی. (1389). «روانشناسی درد در شعر نادر نادرپور». نشریّه ادب و زبان دانشگاه شهید باهنر کرمان. دوره جدید. شماره27. پیاپی24.
شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1342). حزین، زندگی و زیباترین غزل های او. انتشارات توس
صنعتی، محمّد. (1382). تحلیل های روانشناسی در هنر و ادبیّات. تهران: نشر مرکز
قربانی، زین العابدین. (1380). «زندگی نامه علّامه ذوفنون شیخ محمّدعلی حزین لاهیجی». مجموعه مقالات کنگره بزرگداشت علّامه ذوفنون محمّد علی حزین لاهیجی. (شهریور1375 لاهیجان). تهران:انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
مشیّدی، جلیل. (1381). «نگاهی به سبک غزلیات حزین». فصلنامه تخصصی زبان و ادبیّات فارسی. سال اوّل.شماره1.