مکتب تفکیک و عدم اعتبار ظواهر قرآن
محورهای موضوعی : کلام اسلامی
1 - هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
کلید واژه: قرآن, ظواهر, دلالت ذاتی و استقلالی, حجیت قرآن, مکتب تفکیک.,
چکیده مقاله :
در باره دلالت استقلالی و ذاتی ظواهر آیات اعتقادی اکثر تفکیکیان تردید بلکه منکر آن شدند و بر این باورند که آیات اعتقادی قرآن دلالت و ظهور ذاتی و استقلالی ندارد. آنان در مقام تعلیل عدم حجیت ظواهر قرآن به ادله ای چون: قرینه منفصله انگاری روایات، علم بشری انگاری علم مفسر قرآن، اختصاص فهم قرآن به معصومین« من خوطب به» تمسک کرده اند. نویسنده با سه رویکرد قرآنی، روایی و عقلی نشان خواهد داد که آیات و روایات متعددی بر ناطقیت آیات دلالت استقلالی ظواهر آیات دلالت می کنند. و بر انکار آن لوازم باطلی مثل: عدم اعتبار روایات، تعاررض با فلسفه نزول قرآن و بعثت، جاودانگی و خاتمیت، لغویت وحی مترتب می شود که هیچ متأله مسلمان نمی تواند بر آن ملتزم شود.
Elites have always been concerned with the development of their knowledge. Among the others, divine intuitive cognition directly associated with divine faith and virtu plays an important role. The study of the possibility of divine intuitive cognition and its role in the development of humanities. Method: This article will try to explain the concept, roles and capabilities of divine intuitive cognition in the development of humanities To do so, it will make use of Islamic sources with a deseriptive analytical approach in the light of inferential attitude. Man has recently ignored the role of divine intuitive cognition in the improvement of humanities, which has resulted in not meeting the challenges such as limitation of cognition ways and not being satisfied with materialistic needs. However, the principles of epistemology Ontology and anthropology based on divine intuitive cognition can improve humanitia Conclusion: Divine intuitive cognition, which shows the real human nature better can help us to know man better 3 which is the aim of humanities.
استرآبادی، محمد امین،(بی تا)، فوائد المدنیّة، دار النشر لأهل البیت، بی جا،
ابن ابی الحدید(1963ق)، شرح نهج البلاغه، داراحیاء الکتب العربیة، بیجا
ابن شهر آشوب(1379ق)، مناقب آل ابی طالب، انتشارات علامه، قم
اصفهانی، میرزای مهدی(1245ق)، تقریرات، چاپ افست نسخه خطی کتابخانه آستان قدس رضوی، مشهد
اصفهانی، میرزای مهدی(1385)، ابواب الهدی، بوستان کتاب، قم
اصفهانی، میرزای مهدی(1387)، مصباح الهدی، تحقیق حسن جمشیدی، بوستان کتاب، قم
اصفهانی، میرزای مهدی(1388)، رسائل شناخت قرآن، مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر، تهران
اصفهانی، میرزای مهدی(1396)، اندیشه نامه اصفهانی، اصفهانی، موسسه معارف اهل البیت، قم
اصفهانی، میرزای مهدی(1438ق)، الف، الافتاء و التقلید و المواهب السنیه، موسسه معارف اهل البیت، قم
اصفهانی، میرزای مهدی(1438ق)، ب، القرآن و الفرقان، موسسه معارف اهل البیت، قم
اصفهانی، میرزای مهدی(1438ق)،ج، انوار الهدایه، موسسه معارف اهل البیت، قم
اصفهانی، میرزای مهدی(1438ق)، د، معارف القرآن، دو جلد، موسسه معارف اهل البیت، قم
برقی، احمد بن محمد بن خالد(1371ق)، المحاسن، دار الكتب الإسلامية قم
تهرانی، میرزا جواد(بی تا)، میزان المطالب، چاپ افست نسخه کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد
جاحظ(2002 م)، رسائل الجاحظ، تقديم و شرح از دكتر على بو ملحم، ناشر دار و مكتبة الهلال، بيروت
جزائرى، سيد نعمت الله(1401ق )، منبع الحيوة، موسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت،
جوادی آملی، عبد الله(1367)، تفسیر تسنیم، ج 1، اسراء، قم
جوادی آملی، عبد الله(1382)، قرآن حکیم از منظر امام رضا(ع)، مرکز نشر اسراء، قم
جوادی آملی،عبد الله(1374)، مقدمه ترجمه تفسير الميزان، سید باقر موسوی، انتشارات اسلامی، قم
حکیمی، محمد رضا(1382)، اجتهاد و تقلید در فلسفه، انتشارات دلیل ما، قم
حکیمی، محمد رضا(1386)، الهیات الهی و بشری، انتشارات دلیل ما، قم
حکیمی، محمد رضا(1387)، مبانی تفسیر قرآن در مکتب تفکیک، مجله آفاق نور، بهار و تابستان، شماره 7
سیدان، سید جعفر (1376)، فصلنامه پژوهش های قرآنی، گفتگو، شماره 9 و 10، بهار و تابستان
صبحی صالح،(1414ق)، نهج البلاغه، نشر الهجره، قم
طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1417ق)، المیزان فی تفسیرالقرآن، مؤسسه اعلمی، بیروت
طباطبايى، سید محمد حسین(1362)، شيعه در اسلام، انتشارات اسلامى، قم
طبرسی، ابو منصور(1403ق )، الاحتجاج، نشر مرتضی، مشهد
طریحی، فخر الدین(1362)، مجمع البحرین، انتشارات مرتضوي، تهران
عاملی، شیخ حر، (1361)الفوائد الطوسیه، بی‌نا، تهران،
عاملی، شیخ حر، (1410 ق )، وسایل الشیعه، المکتبةالاسلامیه، تهران
فيض كاشانى، محسن(1415ق)، تفسير الصافي، مكتبة الصدر، تهران
قزوینی، شیخ مجتبی(1387)، بیان الفرقان،
انتشارات حدیث امروز، قم
کلینی، شیخ(1365)، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران
مجلسی، محمد باقر(1403ق )، بحار الانوار، مؤسسة الوفاء، بيروت
مروارید، (1418ق)، تنبيهات حول المبدأ و المعاد، بنیاد پژوهش های اسلامی، مشهد،
مروارید،(1378)، ملاحظاتی پیرامون مبدأ و معاد، ترجمه حمید رضا آژیر، نشر رایزن، تهران
ملکی میانجی، محمد باقر(1373)، توحید الامامیه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران
ملکی میانجی، محمد باقر(1375 )، مناهج البیان فی تفسیر القرآن، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،تهران
ملکی میانجی، محمد باقر(1378 )، توحید الامامیه، ترجمه محمد بیابانی اسکوئی و سید بهلول سجادی، موسسه نبأ، تهران.
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 190 ـ 167
مکتب تفکیک و عدم اعتبار ظواهر قرآن
محمد حسن قدردان قراملکی 1
چکيده
در باره دلالت استقلالی و ذاتی ظواهر آیات اعتقادی اکثر تفکیکیان تردید بلکه منکر آن شدند و بر این باورند که آیات اعتقادی قرآن دلالت و ظهور ذاتی و استقلالی ندارد. آنان در مقام تعلیل عدم حجیت ظواهر قرآن به ادله ای چون: قرینه منفصله انگاری روایات، علم بشری انگاری علم مفسر قرآن، اختصاص فهم قرآن به معصومین« من خوطب به» تمسک کرده اند. نویسنده با سه رویکرد قرآنی، روایی و عقلی نشان خواهد داد که آیات و روایات متعددی بر ناطقیت آیات دلالت استقلالی ظواهر آیات دلالت می کنند. و بر انکار آن لوازم باطلی مثل: عدم اعتبار روایات، تعاررض با فلسفه نزول قرآن و بعثت، جاودانگی و خاتمیت، لغویت وحی مترتب می شود که هیچ متأله مسلمان نمی تواند بر آن ملتزم شود.
واژگان کلیدی
قرآن، ظواهر، دلالت ذاتی و استقلالی، حجیت قرآن، مکتب تفکیک.
[1] . استاد تمام گروه فلسفه و کلام اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران.
Email: ghadrdang@yahoo.com
تاریخ دریافت: 15/2/1400 پذیرش نهایی: 23/5/1400