مراتب مرجعیت معرفتی حضرت فاطمه(س) درنظر اهل بیت(ع) ، شیعه و اهل سنت
محورهای موضوعی : کلام اسلامی
نرجس رودگر
1
(مدیرگروه فلسفه و عرفان اسلامی جامعه المصطفی العالمیه)
کلید واژه: مرجعیت معرفتی, حضرت زهرا(س), شیعه , اهل سنت , اهل بیت (ع). ,
چکیده مقاله :
هدف از این تحقیق بررسی سطوح مرجعیت معرفتی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیهاست . حضرت زهرا (س) به دلیل برخورداری از شأن ولایت و عصمت ،بسان نردبان ذو مدارجی که به عرش الهی متصل است، مقیمانِ درجات مختلف وجودی را از زلال علمی خویش به حسب درجه و رتبه ای که دارند، بهره مند می نماید. این بهره مندی از ادنی مرتبه معرفتی آغاز گردیده و تا اعلی مراتب ادامه می یابد، به نحوی که اولیای خاص الهی و ائمه معصومین (ع) را نیز، از خوان معرفت خود بهره مند می سازد. پژوهش حاضر، با این فرضیه، به کشف و تحلیل سطوح مختلف مرجعیت معرفتی حضرت صدیقه طاهره پرداخته و با تمسک به آیات و روایات و استناد به سیره و منقولات تاریخی و هم چنین تفاسیر اهل‌سنت و شیعه و تحلیل های اسلام شناسان اعم از شیعه و سنی، درصدد پاسخ گویی به این سوال است که: مرجعیت معرفتی حضرت فاطمه زهرا (س) در جهان اسلام دارای چه سطوح و مراتبی بوده و این مرجعیت معرفتی در سطوح مختلف چگونه تحلیل می شود؟ بر این اساس این مرجعیت در سه سطح 1. جامعه مسلمین 2. شیعه 3. اهل بیت علیهم السلام، با روش تحقیق کیفی طبقه بندی و مورد تحلیل قرار گرفته است .
The purpose of this study is to investigate the levels of epistemological authority of Hazrat Fatemeh Zahra. Hazrat Zahra (PBUH) due to her dignity of guardianship and infallibility, like a ladder that is connected to the Divine Throne, benehits the inhabitants of different degrees of existence from her epistemological clarity according to their rank and rank. N. This benefit starts from the epistemological level and continues to the highest level, in a way that the special divine guardians and the Imams of the Infallibles (AS) also benefit from her knowledge. The present study, with this hypothesis, explores and analyzes the different levels of the epistemological authority of Hazrat Siddique Tahereh and by relying on verses and hadiths and citing historical manuscripts as well as Sunni and Shiite interpretations and analyzes of Islamologists. Both Shiites and Sunnis are trying to answer this question "what are the levels and levels of the epistemological authority of Hazrat Fatemeh Zahra (PBUH) in the Islamic world and how is this epistemological authority analyzed at different levels?" Accordingly, this authority has been classified and analyzed in three levels: 1. Muslim community 2. Shiite 3. Ahl al-Bayt (as), by qualitative research method.
ابن شهر آشوب، محمد بن علی(1376). مناقب آل ابی طالب. نجف: مطبعه الحیدریه.
ابن¬حنبل، احمد(بی¬تا). مسند احمد. بیروت: دار صادر.
ابن‌عساكر، علي‌بن‌الحسن(1415). تاريخ مدينه دمشق. بيروت: دارالفكر للطباعة و النشر و التوزيع.
ابن‌كثير الدمشقي، اسماعيل(1412). تفسير ابن‌كثير. بيروت: دارالمعرفة للطباعة و النشر والتوزيع.
الاربلي، علي‌بن‌عيسي(1405). كشف الغمة. بيروت: دارالاضواء.
الاندلسي، ابن‌عطيه(1413). تفسیر البحر المحیط. بيروت: دارالكتب العلميه.
آلوسی، محمد(¬بی¬تا). روح المعانی. تهران: انتشارات جهان.
بحرانی، سیدهاشم(1414). مدینه العاجز. قم: موسسه المعارف الاسلامیه.
ثعالبي المالكي، عبدالرحمن‌بن‌محمد(1418). تفسير الثعالبي. بيروت: دار احياء التراث العربي.
ثعلبی، (1422). الکشف و البیان. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
جوادی آملی ، عبدالله (1389). سیره پیامبران در قرآن. قم¬: اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1383). توحید در قرآن. قم: اسراء
جوادی آملی، عبدالله(بی¬تا). پیرامون وحی الهی. تهران: نشر الزهرا.
حاکم نیسابوری، ابی¬عبدالله(بی¬تا). المستدرک. بی¬جا، بی¬نا.
حاكم¬حسكاني، عبيدالله‌بن‌احمد(1411). شواهد التنزيل. تهران: موسسه الطبع و النشر التابعه لوزارة الثقافة و الارشاد الاسلامي ـ مجمع احياء الثقافة.
حر عاملی، محمد بن حسن(1414). وسایل الشیعه. قم: موسسه آل¬البیت لاحیاء التراث.
حسن زاده آملی، حسن(1378). ممد الهمم در شرح فصوص الحکم. تهران: سازمان نشر وزارت فرهنگ و ارشاد.
حلی، حسن بن سلیمان(1424). المحتضر. بی¬جا: انتشارات المکتبه الحیدریه.
خزاز القمي، علي‌بن‌محمد(1401). كفاية‌الاثر. قم: انتشارات بيدار.
الدره، طه(1999). تفسیرالقرآن الکریم. بیروت: منشورات دارالحکمه.
رحمانی همدانی(1372). فاطمه الزهرا و بهجه قلب المصطفی. تهران: مرضیه.
سیوطی، جلال الدین (1411). الثعور الباسمه، دار الصحابه التراث بطنطا.
السهیلی، عبدالرحمن ابن¬ابی الحسن (بی¬تا). الروض الانف.مصر: مکتبه الکلیات الازهریه.
صالح مازندرانی، مولی صالح(1421). شرح اصول کافی. بیروت: دار أحیاء التراث العربی.
صدوق، محمد بن علی(1417). الأمالی. قم: مرکز الطباعه و النشر فی موسسه البعثه.
صدوق، محمدبن علی(1379). معاني الاخبار. قم: موسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين.
صدوق،محمدبن علی(1385). علل الشرائع. النجف: منشورات المكتبة الحيدرية و مطبعتها.
طباطبایی، محمدحسین(1417). نهایه الحکمه. قم: موسسه النشر الاسلامی.
طبراني، سليمان‌بن‌احمد(بی¬تا). المعجم الكبير. بيروت: داراحياء التراث العربي.
طبري الامامي، محمدبن‌جرير(1413). دلائل الامامه. قم: مركز الطباعة و النشر في موسسة البعثه.
طبري، محمدبن‌جرير(1415). جامع‌البيان. بيروت: دارالفكر للطباعة و النشر و التوزيع.
طوسی، محمد بن حسن(1414). الأمالی. قم: دار الثقافه للطباعه و النشر و التوزیع.
العاملي الشامي، يوسف‌بن‌حاتم(بی¬تا). الدرالنظيم. قم: موسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين.
العاملي، (1422). الانتصار. بيروت: دارالسيرة.
عسقلانی، احمدبن حجر(بی-تا). لسان المیزان. بیروت: دارالمعرفه، بی¬تا، ج3، ص 345.
عظیمی، سیده کبری.(1382). استشهاد به آیات قرآن در کلام حضرت زهرا.علوم قرآن و حدیث:صحیفه مبین.ش 31و32.
غروی نائینی، نهله (1384).حضرت زهرا و روایت حدیث در ونابع اهل سنت .مباحث بانوان شیعه، 1384.ش4. 200-189.
فتاحی زاده ،محمد رضا ، فتحیه ، رسولی راوندی،محمد رضا.1393 . اسناد و شروح خطبه های حضرت زهرا . علوم قرآن و حدیث : سفینه.ش 45.
فیض کاشانی، محمدحسین(1420). التفسیر الأصفی. بی¬جا: مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی.
قرطبي، محمدبن‌احمد(بی¬تا). تفسير القرطبي. بيروت: داراحياء التراث العربي.
قمی، علی بن ابراهیم(1387). تفسیر القمی. نجف: مکتبه الهدی.
کلینی، محمد بن یعقوب(1363). الکافی. طهران: دار الکتب الإسلامیه.
متقی¬هندی، علی(1409). کنز العمال. بیروت: موسسه الرساله.
مجلسی، محمدباقر(1403). بحارالانوار. بیروت: موسسه الوفاء.
مجلسی، محمدتقی(بی¬تا). روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه. بی¬جا: بنیاد فرهنگ اسلامی حاج محمد حسین کوشانپور.
مصباح یزدی، محمد تقی(1367). آموزش عقاید. تهران: نشر سازمان تبلیغات.
موسوی خمینی (بی¬تا). شرح چهل حدیث. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، روح الله(1409). التعلیقه علی الفوائد الرضویه. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
نعمان مغربی، ابی¬حنیفه¬(بی¬تا). شرح الاخبار. قم: موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین.
نعماني، محمدبن‌ابراهيم(1422). الغيبة. بي‌جا: انوارالهدي.
نيسابوري، محمدبن‌الفتال(بی¬تا). روضه الواعظين. قم: منشورات الشريف الرضي.
الهيثمي، علي‌بن‌ابي‌بكر(1408). مجمع‌الزوائد. بيروت: دارالكتب العلميه.