پاسداشت کرامت انسانی و رعایت حقوق غیر مسلمانان در فقه امامیه و حقوق موضوعه
محورهای موضوعی : کلام اسلامیتورج همتی فارسانی 1 , علیرضا سلیمی 2 * , سید علیرضا حسینی 3 , محمد حسین ناظمی اشنی 4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، محلات
2 - دانشگاه‌آزاداسلامی،محلات
3 - دانشگاه آزاد محلات
4 - دانشگاه فرهنگیان
کلید واژه: حقوق غیر مسلمانان, فقه امامیه, قانون مجازات اسلامی,
چکیده مقاله :
نگاهی به منابع فقه امامیه نشان می‌دهد که عرض، مال و ناموس غیر مسلمانانی که در پناه جامعه اسلامی قرار دارند، مصون از تعرض انگاشته شده است؛ بدین‌ترتیب، مسلمانان حق ندارند تا هجمه‌ای علیه ایشان وارد آورند؛ چرا که در این‌صورت مورد مؤاخذه قرار می‌گیرند. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با شناسایی افراد کلیمی، مسیحی و زرتشتی به عنوان اقلیّت‌های مذهبی، حقوقی را نیز برای آن‌ها مورد شناسایی قرار داده است. مقنّن در قانون مجازات اسلامی در سال 1392 با تأسی از موازین فقهی در برخی از حدود از جمله زنای با مسلمان، لواط، تفخیذ، حکم اعدام را به عنوان تشدید مجازات مرتکب غیر مسلمان مورد احتساب قرار داد و در شرب خمر، به عنوان یک عامل تخفیفی تنها در صورت تظاهر، حد را متوجّه غیر مسلمان نمود. در خصوص دیات، با التفات به نظر رهبری، تساوی دیه اقلیّت غیر مسلمان و مسلمان ابقاء شد. در خصوص تعزیرات نیز به جز ربا، تفاوتی میان مسلمانان و غیر مسلمانان مدنظر قرار نگرفت. با این وجود، در حوزه قصاص، رویکرد نوینی دائر بر توسعه دامنه شمول مستأمنین مورد پیگیری قرار گرفت که آن نشانگر گام‌برداشتن در جهت حمایت بیشتر از کفار غیر حربی ولو آن‌هایی که در زمره اقلیّت‌های شناخته‌شده در قانون اساسی قرار نمی‌گیرند، می‌باشد.
The religion of Islam has not only dealt with matters concerning Muslims, but also, in an overview, has drawn up rules for non-Muslims and respect for their rights; In the Islamic approach, non-Muslims are either considered as dhimmis, covenants, and trustees who, although present as a minority in the Muslim community, are supported, or who are among the non-Muslims who are in conflict with Muslims. There are those who are known as military infidels and therefore are not respected by Islam. A look at the sources of Imami jurisprudence shows that the breadth, property and honor of non-Muslims who are under the protection of the Islamic community are considered inviolable; Thus, Muslims have no right to attack them; Because in this case they will be reprimanded. The Constitution of the Islamic Republic of Iran, by recognizing the religious, Christian and Zoroastrian individuals as religious minorities, has also recognized their rights. In the Islamic Penal Code in 1392, the legislature, by establishing jurisprudential standards in some areas, including adultery with a Muslim, sodomy, tafkhiz, considered the death sentence as an aggravation of punishment for non-Muslims and in drinking alcohol, as a factor A discount was given to non-Muslims only if they pretended to have a limit. Regarding diyat, the equality of diyat of non-Muslim and non-Muslim minorities was maintained, taking into account the opinion of the leadership. Apart from usury, no distinction was made between Muslims and non-Muslims regarding punishments. However, in the field of retribution, a new approach to expanding the scope of the safe has been pursued, which indicates a step towards greater support for non-military infidels, even those who are not among the minorities recognized in the constitution.
قرآن کریم. (1389). ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم.
نهج‌البلاغه. (بی‌تا). ترجمه محمّد جواد شریعت. تهران: انتشارات اساطیر، چاپ اول.
الماسی، نجاد علی. (1368). تعارض قوانین. تهران: نشر مرکز دانشگاهی، چاپ اول.
احمدی، موسی. (1383). حقوق اهل کتاب: (چگونگی روابط مسلمانان با آنان در قرآن). قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اول.
آقا جمال خوانسارى، محمّدبن حسین. (1366). شرح آقا جمال‌الدین خوانسارى بر غررالحکم و دررالکلم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، تهران، جلد سوم، چاپ چهارم.
حاجتی شورکی، سیدمحمّد. و محمّد‌جعفری. (1394). بررسی تطبیقی امکان، ضرورت و کیفیت معاد در دین زرتشت و اسلام، نشریه معرفت ادیان، شماره 24.
________، _____. سید‌اکبر حسینی قلعه بهمن. (1395). بررسی حقیقت مرگ در دین زرتشت، نشریه معرفت ادیان، شماره 27.
خاکپور، حسین. و الهام السادات حسینی. (1392). بررسی حقوق اقلیت‌های دینی و جزیه در قرآن. پژوهشنامه معارف قرآنی، شماره 15.
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 214 ـ 197
پاسداشت کرامت انسانی و رعایت حقوق غیر مسلمانان در فقه امامیه و حقوق موضوعه
تورج همتی فارسانی 1 علیرضا سلیمی 2
سید علیرضا حسینی 3 محمد حسین ناظمی اشنی4
چکيده
نگاهی به منابع فقه امامیه نشان می‌دهد که عرض، مال و ناموس غیر مسلمانانی که در پناه جامعه اسلامی قرار دارند، مصون از تعرض انگاشته شده است؛ بدین‌ترتیب، مسلمانان حق ندارند تا هجمه‌ای علیه ایشان وارد آورند؛ چرا که در این‌صورت مورد مؤاخذه قرار می‌گیرند. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با شناسایی افراد کلیمی، مسیحی و زرتشتی به عنوان اقلیّت‌های مذهبی، حقوقی را نیز برای آن‌ها مورد شناسایی قرار داده است. مقنّن در قانون مجازات اسلامی در سال 1392 با تأسی از موازین فقهی در برخی از حدود از جمله زنای با مسلمان، لواط، تفخیذ، حکم اعدام را به عنوان تشدید مجازات مرتکب غیر مسلمان مورد احتساب قرار داد و در شرب خمر، به عنوان یک عامل تخفیفی تنها در صورت تظاهر، حد را متوجّه غیر مسلمان نمود. در خصوص دیات، با التفات به نظر رهبری، تساوی دیه اقلیّت غیر مسلمان و مسلمان ابقاء شد. در خصوص تعزیرات نیز به جز ربا، تفاوتی میان مسلمانان و غیر مسلمانان مدنظر قرار نگرفت. با این وجود، در حوزه قصاص، رویکرد نوینی دائر بر توسعه دامنه شمول مستأمنین مورد پیگیری قرار گرفت که آن نشانگر گام‌برداشتن در جهت حمایت بیشتر از کفار غیر حربی ولو آن‌هایی که در زمره اقلیّت‌های شناخته‌شده در قانون اساسی قرار نمی‌گیرند، می‌باشد.
واژگان کلیدی
[1] . دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.
Email: poya.hemmati59@yahoo.com
[2] . استادیار گروه‌الهیات‌و معارف‌اسلامی،واحد محلات،دانشگاه‌آزاداسلامی،محلات،ایران.(نویسنده مسئول)
Email: alireza.salimi@vatanmail.ir
[3] . استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.
Email: seyed150@gmail.com
[4] . استادیار گروه معارف، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
Email: m.hn.ahani@gmail.com
تاریخ دریافت: 26/9/1399 پذیرش نهایی: 28/12/1399