زمينه هاى تاريخى و اجتماعی ظهور تصوف عملی درفرهنگ اسلامی
محورهای موضوعی : کلام اسلامی
1 - 0
کلید واژه:
چکیده مقاله :
تمایز و پیدایى هریک از فرقه ها و مکتب هاى اسلامى در قرون نخست را مى توان معلول عوامل و زمینه هاى متعددى دانست که در یک فرآیند تدریجى و گاه متأثر از یکدیگر به وقوع پیوسته اند. پژوهش گران این عوامل مختلف را در یک تقسیم بندى کلّى به بیرونى و درونى، طبیعى و غیرطبیعى و گاهى به داخلى و خارجى تقسیم کرده اند و از میان آنها به اسباب متعدد نفسانى، فکرى، سیاسى، مذهبى و اجتماعى اشاره نموده اند. خاستگاه و سرچشمه هاى تصوف و عرفان اسلامى را نیز نمى توان مستقل از عوامل یاد شده، مورد فحص و بررسى قرار داد. پیدایش راه و رسم عرفانى در قرون اوّلیه را نمى توان به طور دقیق، فرقه گرایى به معناى خاص آن، که عمدتاً ناظر به تمایز اندیشه هاى کلامى است، به حساب آورد و بدین جهت است که بیشتر ملل و نحل نگاران نیز تصوف اوّلیه را در زمره فرقه هاى اسلامى شمارش نکرده اند. با این حال برخى عوامل که در ظهور و بروز فرقه هاى کلامى و دسته بندى هاى فقهى دخیل بوده است، در پیدایى این نحله نیز سهم قابل توجهى داشته اند; هرچند نمى توان از اسباب ویژه و یا حداقل تأثیر بیشتر برخى عوامل، تاریخی ان چشم پوشى کرد. در مبحث حاضر تلاش مى کنیم از میان عوامل مختلف پیدایى تاریخی تصوف و عرفان به مهم ترین عوامل تاریخی واجتماعی وسیاسی که مورد تایید بیشتر عرفان پژوهان نیز واقع شده است، اشاره نماییم.
The origins and sources of Sufism and Islamic mysticism can not be considered independently of the above mentioned factors. Genesis way of mysticism in the early centuries can not be precise, sectarianism In specific terms, it mainly refers to the distinction ideas verbal, take into account and thus is more heresiographical journalist also mysticism primary There are no counts of the Islamic sects. However, some of the factors involved in the emergence of verbal sects and jurisprudential classifications have also played a significant role in the emergence of this trend; However, it can not be ignored by historical factors, or at least by the influence of some of the factors. In the present article, we try to point out, among the various factors, the historical appearance of Sufism and mysticism to the most important historical and social factors that have been endorsed by most mystic scholars.